1801: اولین قدم در تاریخچه کامپیوتر را جوزف ماری ژاکارد در فرانسه برداشت. او دستگاه ساده‎ای می‎سازد که با استفاده از کارت‎های پانچ شده به طور خودکار مراحل دوخت را انجام می‎داد. کامپیوترهای اولیه از کارت‌های پانچ مشابه همین دستگاه استفاده می‌کردند.  

1822: ریاضیدان انگلیسی چارلز بابیج از ماشینی که با بخار کار می‎کرد برای محاسبه جداول اعداد استفاده می‌کرد. در تاریخچه کامپیوتر ها این پروژه که توسط دولت انگلستان هم تامین مالی می‌شده به عنوان یک پروژه شکست خورده مطرح است.  

1890: هرمن هولریت برای محاسبه سرشماری سال 1880 کشور آمریکا یک سیستم کارت پانچ طراحی می‎کند. طراحی و ساخت این دستگاه فقط 3 سال طول می‌کشد. دولت آمریکا با استفاده از این دستگاه در سرشماری آن سال مبلغ 5 میلیون دلار در هزینه ها صرفه جویی می‎کند. او بعد از این کار یک شرکت تاسیس می کند که بعدها تبدیل به شرکت IBM می‎شود. هرمن یکی از مهمترین گام‎ها را برای ایجاد کامپیوتر در تاریخ برداشته است. 

تاریخچه کامپیوتر از سال 1900 تا 2000

1936: آلن تورینگ ماشینی را اختراع می‎کند که توانایی محاسبه هر چیز قابل محاسبه را دارد. بعدها این ماشین به نام ماشین تورینگ نامیده می شود.  در بررسی تاریخچه کامپیوتر ها می‎فهمیم که مفهوم اصلی کامپیوترهای جدید امروزی براساس ایده‎های او است.    

1937: جی. وی. آتاناسوف استاد فیزیک و ریاضیات دانشگاه ایالت آیووا کشور آمریکا تلاش می‎کند تا بتواند اولین کامپیوتر را بدون استفاده از چرخدنده ها، بادامک‎ها، تسمه‎ها یا شفت‎ها بسازد. 

1939: به گفته موزه بین المللی کامپیوتر شرکت هیولت پارکارد (HP) توسط دیوید پاکارد و بیل هیولت در گاراژی در پالوآلتو در کالیفرنیا تاسیس شده است.

1941: آتاناسوف و دانشجوی او، کلیفورد بری کامپیوتری را طراحی می کنند که قادر به حل 29 معادله به طور همزمان است. این اولین بار است که یک کامپیوتر قادر به دخیره‎سازی اطلاعات در حافظه خود است.

1943-1944: دو استاد دانشگاه پنسیلوانیا، جان مکلی و جی پرسپر اکرت، ماشین حساب عددی الکترونیک را می‌سازند. این اختراع پدربزرگ کامپیوترهای دیجیتال است که اندازه آن 20 در 40 فوت بوده و از 18000 لامپ خلاء تشکیل شده بود.

1946: ماچلی و پرزر از دانشگاه پنسیلوانیا بیرون می‎آیند و از سازمان آمار آمریکا بودجه‌ای را برای ساخت اولین کاپیوتر تجاری برای استفاده در کسب و کار (تجارت) و برنامه های دولتی دریافت می‌کنند.

1947: ویلیام شوکی، جان بارتن و والتر براتن از آزمایشگاه‎های بل ترانزیستور را اختراع می‎کنند. آنها کشف کردند که چگونه می‎توان سوئیچ الکتریکی را با مواد جامد ایجاد کرد به طوری‎که نیازی به خلاء نباشد.

1953: گریس هاپر اولین زبان کامپیوتری را در تاریخ کامپیوترها توسعه می‎دهد که درنهایت به نام کوبول (COBOL) شناخته می‎شود. توماس جانسون واتسون کوچک پسر مدیرعامل شرکت IBM یعنی توماس جانسون واتسون بزرک کامپیوتر IBM 701 EDPM  را در طول جنگ کره جنوبی برای کمک به سازمان ملل متحد ساخت.

1954: طبق گفته دانشگاه میشیگان زبان برنامه نویسی فرترن (Fortran) که مخفف دو کلمه FORmula TRANslation است توسط یک تیم از برنامه نویسان IBM که تحت هدایت جان بکاس توسعه یافته است.

1958: جک کیلبی و رابرت نویتس مدار یکپارچه‎ای را به نام تراشه رایانه‎ای معرفی کردند. کیلبی برای این کار جایزه نوبل فیزیک را در سال 2000 دریافت کرد. 

1964: داگلاس انگلبرت اولین نمونه از کامپیوترهای مدرن، با یک موس و یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) را به نمایش می‎گذارد. این موضوع نشان دهنده تبدیل کامپیوتر از یک ماشین تخصصی که فقط دانشمندان و ریاضیدانان از آن استفاده می‎کردند به وسیله‎ای برای استفاده عموم شده است.

1969: گروهی از برنامه نویسان آزمایشگاه بل یونیکس را تولید می‎کنند. یونیکس یک سیستم عامل جهت رسیدگی به مسائل و مشکلات سازگاری است. یونیکس به زبان برنامه‎نویسی C نوشته شده است. یونیکس یک سیستم عامل چندگانه قابل حمل بود و به سیستم عامل مورد انتخاب در میان کامپیوترهای شرکت های بزرگ و نهادهای دولتی تبدیل شد. با توجه به طبیعت آهسته سیستم یونیکس این سیستم عامل هیچ وقت به دست کاربران خانگی نرسید.

1970: اینتل تازه تاسیس، حافظه Intel 1103 را که اولین حافظه دینامیک (Access Memory (DRAM)) بود را معرفی کرد.     

1971: آلن شوگارت سرپرست یک تیم از مهندسان آی بی ام بود که توانستند فلاپی دیسک را تولید کردند. فلاپی دیسک می‎تواند داده‎ها را در میان کامپیوترها به اشتراک بگذارد. 

1973: رابرت متکالف عضو گروه تحقیقاتی بود که برای Xerox  کار می‎کردند آنها اِتِرنِت (Ethernet) را جهت اتصال چندین کامپیوتر و سایر سخت افزارها به یکدیگر توسعه دادند.

۱۹۷۴-۱۹۷۷: تعدادی از رایانه های شخصی به بازار وارد شدند، از جمله Scelbi & Mark-8 Altair، IBM 5100، TRS-80 RadioShock، که با عناوین “Trash 80” و Commodore PET  شناخته می شد.

1975: شماره ژانویه مجله Popular Electronics دارای Altair 8080 است که به عنوان اولین کیت مینی کامپیوتر در جهان برای رقابت با مدل‎های تجاری توصیف شده است. دو استاد دانشگاه، پل آلن و بیل گیتس، پیشنهاد می‌کنند که با استفاده از زبان جدید بیسیک (BASIC) نرم افزاری برای آلتایر بنویسند. در 4 آوریل پس از موفقیت در این موضوع دو دوست دوران کودکی شرکت نرم افزاری خود یعنی مایکروسافت را ایجاد کردند.  

1976: طبق گفته دانشگاه استنفورد ، استیو جابز و استیو وزنیاك در اول آوریل این سال كامپیوترهای اپل را راه اندازی كردند و اپل یک (ONE) اولین كامپیوتر دارای برد تك مدار را راه اندازی كردند.

۱۹۷۷: اولین سری از تولیدات دستگاه TRS-80RadioShack که فقط ۳۰۰۰ دستگاه بود، خیلی سریع به فروش رفت. در این شرایط برای اولین بار، همه می توانستند برنامه بنویسند و کامپیوتر را به چیزی که می‎خواهند تبدیل کنند.

1977: جابز و وزنیاک از شرکت اپل،Apple II  را در اولین نمایشگاه کامپیوتر ساحل غربی به نمایش گذاشتند. این کامپیوتر گرافیک رنگی را ارائه می‎داد و دارای یک درایو برای ذخیره سازی اطلاعات بود.

1978: حسابداران از معرفی VisiCalc ، اولین برنامه صفحه گسترده رایانه ای، خوشحال می شوند.

1979: با انتشار ورد استار (WordStar ) توسط شرکت MicroPro International ، پردازش کلمه به واقعیت تبدیل شد. راب بارنابی در نامه الکترونیکی خود به مایک پتری در سال 2000 گفت: پردازش کلمه تغییر اساسی برای افزودن حاشیه و پنهان کردن کلمات بود. تغییرات اضافی شامل خلاص شدن از حالت فرمان و افزودن عملکرد چاپی بود. راب بارنابی در ایمیل خود به این موضوع اشاره کرده بود که من مغز فنی بودم و فهمیدم چگونه این کار را باید انجام داد و آن را مستند کردم.

۱۹۸۱: اولین کامپیوتر شخصی آی بی ام، با نام آکورن (Acorn) معرفی شد. این کامپیوتر از سیستم عامل مایکروسافت  MS-DOS استفاده می کرد. این کامپیوتر دارای یک تراشه Intel، دو فلاپی دیسک و یک مانیتور رنگی بود. سراس و روباک و کامپیوتر لند دستگاه ها را به فروش می رسانند. این اولین بار بود که کامپیوتر توسط توزیع کنندگان خارجی به فروش می‎رسید. همچنین این موضوع باعث محبوب شدن  اصطلاح PC شد.

1983: لیزا اپل اولین رایانه شخصی با رابط کاربری گرافیکی بود. این کامپیوتر دارای یک منوی کشویی و آیکون بود. این پروژه شکست می‎خورد و در نهایت به مکینتاش تبدیل می شود. . اولین رایانه قابل حمل با قابلیت تا شده Gavilan SC نام دارد و این برای بار اول است که کامپیوتری به عنوان “لپ تاپ” به بازار عرضه می شود.

1985: بر طبق دایره المعارف بریتانیکا در این سال مایکروسافت ویندوز را معرفی می‌کند. این سیستم عامل پاسخ شرکت مایکروسافت به رابط کاربری گرافیکی شرکت اپل بود. شرکت کومودور محصول آمیگا 1000 را معرفی می‎کند که دارای قابلیت های پشرفته صوتی و تصویری بود.  

1985: نام اولین دامنه دات کام (dot-com) بود که در تاریخ 15 مارس ثبت شد که موضوع سال ها قبل از جهانی شدن صنعت اینترنت است. شرکت سیمبولیکس کامپیوتر (Symbolics Computer) یک تولید کننده کوچک کامپیوتر در ایالت ماساچوست بود که دامنه Symbolics.com را ثبت می‎کند. بعد از آن در 2 سال تنها 100 دامنه دات کام به ثبت رسید.

1986: شرکت کُمپاک، دسکتاپ 386 را به بازار عرضه کرد. ساختار 32 بیتی آن سرعت خوبی را جهت رقابت با مینفریم ها (mainframes) فراهم می‎کرد.

1990: تیم برنرز لی محقق آزمایشگاه فیزیک پر انرژی در ژنو (CERN) است که زبان نشانه‎گذاری HyperText (HTML) را توسعه داد و باعث ایجاد شبکه جهانی وب (اینترنت) شد.

۱۹۹۳: میکرو پردازشگرهای پنتیوم، قابلیت استفاده از گرافیک و صوت را در کامپیوترهای شخصی افزایش می دادند.

1994: کامپیوترهای شخصی به واسطه بازی‎هایی مثل (Command & Conquer، Alone in the Dark 2، Theme Park، Magic Carpet، Descent و Little Big Adventure) تبدیل به وسایل بازی می‎شوند.     

۱۹۹۶: سرگئی برین و لری پیج موتور جستجوی گوگل را در دانشگاه استنفورد توسعه دادند.

1997: مایکروسافت 150 میلیون دلار در اپل سرمایه گذاری کرد که در آن زمان با مشکل روبرو بود و به دادگاه اپل علیه مایکروسافت خاتمه داد. در این دادگاه ادعا شده بود که  مایکروسافت “ظاهر و احساس” سیستم عامل خود را کپی کرده است.

۱۹۹۹: اصطلاح وای فای (Wi-Fi) بخشی از زبان محاسباتی در تاریخ کامپیوترها می‎شود و کاربران بدون سیم به اینترنت متصل می شوند.

تاریخچه کامپیوتر از سال 2000 تا هم اکنون

2001: اپل از سیستم عامل Mac OS X رونمایی می کند که ساختار حافظه محافظت شده و چند وظیفه پیشگیرانه از دیگر مزایای آن است. مایکروسافت ویندوز XP را که دارای رابط کاربری گرافیکی قابل توجهی نسب به قبل بود، زیرا از نو طراحی شده بود، را عرضه می کند.

۲۰۰۳: اولین پردازنده ۶۴ بیتی، Athlon 64 AMD، به بازار عرضه می شود.

 2004: Mozilla Firefox 1.0 مرورگر های دیگری مانند Internet Explorer ماکروسافت را که صدر نشین مرورگر های اینترنت آن زمان بود را به چالش می کشد. فیس بوک یک سایت شبکه اجتماعی راه‎اندازی می‎کند.

۲۰۰۵: یوتیوب، یک سرویس اشتراک گذاری ویدیو، تاسیس شد. گوگل سیستم عامل آندروید (سیستم عامل تلفن همراه مبتنی بر لینوکس) را خریداری می‎کند.

2006: اپل مک بوک پرو (MacBook Pro ) را که اولین کامپیوتر همراه مبتنی بر اینتل دو هسته ای بود و همچنین آی مک (iMac) مبتنی بر اینتل را معرفی کرد. کنسول بازی Nintendo Wii راهی بازار می‎شود.

2007: آیفون (iphone) بسیاری از عملکردهای رایانه‎ای را به گوشی هوشمند می آورد.

2009: مایکروسافت ویندوز 7 را که قابلیت پین کردن برنامه ها به نوار وظیفه، پیشرفت در تشخیص لمس و نوشتار را که از دیگر ویژگی ها آن بود را ارائه می داد.

2010: اپل از آیپد (iPad) رونمایی می کند که نحوه مشاهده مصرف کنندگان از رسانه را تغییر می دهد. 

2011: گوگل، کروم بوک (Chromebook ) را منتشر می کند، لپ تاپی که از سیستم عامل  گوگل کروم (Google Chrome ) استفاده می‎کند.

2012: کاربران فیسبوک در تاریخ ۴ اکتبر سال ۲۰۱۲  به ۱ میلیارد نفر می رسند.

2015: کمپانی اپل، ساعت اپل و ماکروسافت ویندوز ۱۰ را ارائه می دهند.

2016: اولین کامپیوتر کوانتومی قابل برنامه ریزی مجدد تولید شد. تاکنون هیچ بستر محاسباتی کوانتومی وجود نداشته است که توانایی برنامه ریزی الگوریتم های جدید را در سیستم خود داشته باشد. شانتانو دبنات نویسنده اصلی تحقیق که فیزیکدان کوانتوم و مهندس نوری در دانشگاه مریلند، کالج پارک است گفت: تاکنون هیچ بستر محاسباتی کوانتومی وجود نداشته است که توانایی برنامه ریزی الگوریتم های جدید را در سیستم خود داشته باشد. آنها معمولاً برای حمله به الگوریتمی خاص طراحی می شوند. 

2017: آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA) در حال توسعه برنامه جدید “انفورماتیک مولکولی” است. آنها می‌خواهند از مولکول ها به عنوان رایانه استفاده می کند. آن فیشر، مدیر برنامه در دفتر علوم دفاعی دارپا، در بیانیه ای گفت: شیمی مجموعه ای غنی از خواص را ارائه می دهد. ممکن است بتوانیم از این خواص برای ذخیره و پردازش سریع و مقیاس پذیر اطلاعات استفاده کنیم. میلیون ها مولکول وجود دارد و هر مولکول دارای یک ساختار اتمی سه بعدی است. همچنین مولکول دارای متغیرهایی مانند شکل، اندازه یا حتی رنگ است. این غنای فضای طراحی گسترده‌ای را برای کاوش در روش های جدید و چند ارزشی برای رمزگذاری و پردازش فراهم می کند. داده هایی فراتر از 0 و 1 که معماری دیجیتال مبتنی بر منطق فعلی هستند.

مطالبی که شاید برای شما مفید باشد

تاریخچه کامپیوتر در ایران

نسل‎‌های مختلف کامپیوتر

آشنایی با اجزای مختلف کامپیوتر